Zmiana czasu 2024 – kiedy przestawiamy zegarki?

Zmiana czasu 2024: z zimowego na czas letni. Kiedy i jak przestawić zegarek? Historia zmiany czasu i ciekawostki. Kiedy koniec ze zmianą czasu?

„Znowu ta zmiana czasu?” – co roku wiele osób zapomina o przestawianiu zegarków. W tym artykule przypominamy, kiedy zmieniamy czas z letniego na zimowy, a kiedy z zimowego na letni. Wyjaśnimy też m.in, dlaczego i po co to robimy oraz podpowiemy jak poprawnie przestawić zegarek.

Historia zmiany czasu. Dlaczego przestawiamy zegarki?

Do przestawiania zegarków w dużej mierze przyczynił się Benjamin Franklin. Zwrócił on uwagę, że ludzie chodzą spać wraz z konkretną godziną, a nie kierując się słońcem. Oznaczało to konieczność korzystania ze sztucznego oświetlenia, co generowało koszty. Postulował, by ludzie zaczęli kłaść się spać później, a wstawali wcześniej.

Jako alternatywę wymyślono rozwiązanie polegające na przesuwaniu godziny w zegarku – tak, by spać wtedy, gdy zapada zmrok. To wtedy ludzie zaczęli zmieniać czas z zimowego na letni. Korzyścią była też możliwość korzystania ze światła naturalnego, oszczędzając cenne źródła światła, czyli świece.

Postulaty Franklina zignorowano, gdyż zawarł w przygotowanym dokumencie zbyt mało rzeczowych argumentów, by przekonać do podziału roku na czas letni i czas zimowy. Uznaje się go mimo to za pierwszego pomysłodawcę wprowadzenia zmiany czasu.

W które dni roku zmiana czasu?

Zmiana czasu na letni odbywa się zawsze w ostatnią niedzielę marca – przestawiamy wskazówki o godzinę do przodu. Jest to równoznaczne z tym, że śpimy wtedy o godzinę krócej. Zmiana na czas zimowy to przesunięcie wskazówek o godzinę do tyłu.

Uciążliwe dla wielu osób jest przejście z czasu astronomicznego na czas letni – musimy bowiem przywyknąć do wcześniejszej pobudki, co zwykle zajmuje nam kilka dni. Plusem jest jednak to, że wiosenne i letnie popołudnia będą słoneczne.

Kiedy przestawiamy zegarki na czas letni w 2024 roku?

Zmiana czasu z zimowego na letni następuje w nocy z soboty 30 marca na niedzielę 31 marca 2024 roku. Wskazówki przestawiamy z godziny 2.00 na 3.00 w nocy, czyli o jedną pełną godzinę do przodu.

Stosowanie czasu letniego pozwala na efektywniejsze wykorzystanie światła dziennego. Czas lokalny przesuwany jest do przodu o godzinę w stosunku do czasu geograficznego – zachód Słońca następuje godzinę później.

Kiedy przestawiamy zegarki na czas zimowy w 2024 roku?

Zmiana czasu z letniego na zimowy następuje w ostatnią niedzielę października, a zatem w sobotnią noc 26 października na niedzielę 27 października 2024 roku. Wskazówki przestawiamy o jedną pełną godzinę do tyłu z 3.00 na 2.00 w nocy – w tym dniu śpimy o godzinę dłużej! Jesienią czas lokalny przesuwany jest o godzinę do tyłu, co oznacza, że zrównuje się z czasem geograficznym.

Jak przestawić zegarek?

Zegarki manualne posiadają naciąg ręczny lub automatyczny, a klasyczne zegarki analogowe mają wiele elementów mechanicznych i zwykle trzeba przestawić je samodzielnie. Polega to najczęściej na wyciągnięciu koronki, a następnie dostosowaniu wskazań wskazówek do aktualnej godziny.

Obecnie wiele zegarków i innych urządzeń zmienia czas automatycznie. Należą do nich smartwatche, zegarki posiadające synchronizację radiową, GPS, komputery, tablety czy smartfony. W przypadku tych urządzeń konieczność dostosowania wskazań jest mniej problematyczne. Są one wyposażone w automatyczną synchronizację — zmieniają czas bez ingerencji człowieka.

Z kolei w zegarkach elektronicznych do przestawienia godziny służy najczęściej przyciski „adjust” oraz „mode” – w ten sposób wchodzimy w ustawienia zmiany czasu i godziny, a następnie możemy zmienić cyfry na wyświetlaczu. Ponowny wybór „mode” pozwoli nam przejść do minut, a kolejny zaakceptować zmiany.

Wady przestawiania czasu

Zmiana czasu ma jednak wiele wad – to m.in. problem, by dostosować swój zegar biologiczny do nowej pory, wysokie koszty ponoszone przez firmy lotnicze, kolejowe i inne związane z transportem, a także koszty w systemach informatycznych. Poważnym problemem jest rozregulowanie harmonogramów jazdy czy lotów, a także zaburzona koncentracja, której efekty mogą być różne – m.in. wzrost wypadków.

Przestawianie czasu w Polsce dwa razy do roku jest bardziej kosztowne, niż obniżenie kosztów zużycia energii związanych z tą zmianą. Obecnie zmiana czasu nie ma zauważalnego wpływu na oszczędność energii.

Ciekawostki o zmianie czasu

Nawet na Antarktydzie obowiązują zmiany czasu – od maja do września jest zima polarna, co wiąże się z niewielką ilością światła słonecznego. Cały czas trwa noc polarna. W miesiącach letnich światło dociera nieustannie, niezależnie od pory dnia. Są tu jednak liczne stacje badawcze z różnych krajów świata, dlatego też wprowadza się taki czas, jaki obowiązuje w kraju macierzystym.

Kiedy koniec ze zmianą czasu?

Komisja Europejska już kilka lat temu planowała zakończenie praktyki zmiany czasu. W 2018 roku odbyła się w instytucjach europejskich debata na ten temat, zbliżając się do decyzji. Wtedy to Komisja Europejska przedstawiła wniosek oraz wyniki badań przeprowadzonych w państwach członkowskich, w których aż 84% respondentów opowiedziało się za zniesieniem zmiany czasu. Projekt powrócił pod obrady również w 2019 roku i uzyskał poparcie Komisji. Niestety, ostatnia zmiana czasu w Unii, która miała nastąpić w 2021 roku, została pokrzyżowana przez pandemię COVID-19, finalizację brexitu oraz wojnę w Ukrainie. W październiku 2021 roku Komisja Europejska opublikowała komunikat dotyczący zmian czasu w latach 2022-2026. Zgodnie z nim, wszystkie państwa członkowskie Unii "muszą opracować przepisy prawne, które będą kontynuować dotychczasowe ustalenia dotyczące zmiany czasu". Z tego wynika, że zniesienie zmiany czasu nie nastąpi przynajmniej do 2026 roku. Jak będzie naprawdę? Zobaczymy...